4 jaar na inval Irak: Nederland medeverantwoordelijk gevolgen?
Nederland moet dringend in actie komen voor de miljoenen gevluchte Irakezen die op eigen kracht moeten zien te overleven. Vier jaar na de inval in Irak, vragen hulp- en vredesorganisaties de Nederlandse overheid om hulp voor de gevolgen van de inval. IKV Pax Christi, Cordaid, Hivos en Stichting Vluchteling maken zich grote zorgen over de stijgende aantallen Iraakse vluchtelingen en de risico’s van politieke instabiliteit die hiervan onvermijdelijk het gevolg is.
De inval, waaraan Nederland destijds haar politieke steun verleende, maakte binnen een maand tijd een einde aan het repressieve regime van Saddam Hussein, maar onbedoeld à³à³k aan de relatieve stabiliteit in het land. Door het extreme geweld zijn inmiddels zo’n vier miljoen Iraakse burgers op de vlucht geslagen. Naar schatting twee miljoen mensen zochten een veilig heenkomen binnen de Iraakse landsgrenzen en een soortgelijk aantal vluchtte naar de buurlanden, voornamelijk naar Syrië en Jordanië.
Het intense en voortdurende geweld maakt het nagenoeg onmogelijk in grote delen van Irak hulp te verlenen. De berichten die de organisaties bereiken zijn alarmerend. Publieke voorzieningen als gezondheidszorginstellingen en scholen functioneren nauwelijks meer. Er is ook een groot gebrek aan adequaat onderdak voor de vele binnenlandse vluchtelingen, water en elektriciteitsvoorzieningen haperen en niemand is zijn leven zeker.
Syrië en Jordanië bieden tezamen opvang aan naar schatting 1,7 miljoen Irakezen. Ze hebben het Geneefse Vluchtelingenverdrag niet ondertekend, waardoor zij internationaal rechtelijk gezien geen verplichting hebben de vluchtelingen te erkennen. Ze zien de vluchtelingen als tijdelijke gasten. De laatste weken zijn er geruchten over gedwongen uitzettingen en een veel strikter toelatingsbeleid tot de beide landen. Syrië en Jordanië deden geen verzoek aan de internationale gemeenschap voor hulp. De internationale gemeenschap op haar beurt, geeft er de voorkeur aan weg te kijken, terwijl uit alle informatie duidelijk blijkt dat er reden is voor grote ongerustheid. Ondertussen betalen de vluchtelingen in Irak zelf en de omringende landen, de rekening van de inval. De vluchtelingen leven in voortdurende angst en onzekerheid. Verstoken van hulp overleven ze op eigen middelen, maar die worden in hoog tempo schaarser.
De Nederlandse organisaties vrezen voor een algehele destabilisatie van het Midden-Oosten, waarvan, net zoals bij de Palestijnse exodus, de consequenties op wereldniveau nog vele jaren merkbaar zullen zijn.
IKV Pax Christi, Cordaid, Hivos en Stichting Vluchteling vragen vandaag in een brief aan de betrokken Ministers van Buitenlandse Zaken en Ontwikkelingssamenwerking en de staatssecretaris van Justitie, om in overleg te treden met de Iraakse, Syrische en Jordaanse autoriteiten om de vluchtelingen te beschermen en de hulpverlening mogelijk te maken. Daarnaast vragen zij Nederland een meer actieve rol te nemen bij het vinden van politieke in plaats van een militaire oplossingen voor het conflict in Irak. Nederland heeft na het vertrek van onze troepen uit Al Muthana, beloofd te zorgen voor blijvende Nederlandse aandacht voor stabiliteit en wederopbouw van Irak. Aan die belofte herinneren de organisaties de overheid nu, vier jaar na de inval, die zulke desastreuze gevolgen kreeg voor de bevolking.
De oproep van IKV Pax Christi, Cordaid, Hivos en Stichting Vluchteling wordt ondersteund door Unicef Nederland.
