G7 ‘vierkant achter Oekraïne zolang het nodig is’

Oekraïne heeft het momentum en Rusland verliest terrein, maar dat neemt niet weg dat Poetins oorlog het Westen steeds voor de vraag stelt of er genoeg gedaan wordt om Oekraïne te ondersteunen. Tegelijk willen de bondgenoten voorkomen zelf in gevechtshandelingen gezogen te worden en moeten ze zich wapenen tegen vijandige acties, zoals sabotage van de belangrijke infrastructuur. Turkije onderzoekt intussen of een bemiddelingspoging zin heeft.

De leiders van de G7-landen spraken in een videovergadering met de Oekraïense president Zelensky over de Russische raketaanvallen van deze week. In een verklaring stelden ze: „We blijven financiële, humanitaire, militaire, diplomatieke en juridische steun leveren en we staan vierkant achter Oekraïne zolang het nodig is.”

Lees ook: Britse afluisterdienst spreekt van een ‘wanhopige situatie’ voor de Russen

Na de raketinslagen hebben Duitsland en de VS al extra luchtafweer beloofd. In de marge van een tweedaagse NAVO-top zal in Brussel deze week ook de Contactgroep Oekraïne bijeenkomen die is opgericht om wapenleveringen aan Oekraïne te coördineren.

Na de sabotage van de Nord Stream gasleidingen heeft de NAVO al het aantal schepen in Noordzee en Oostzee verhoogd en patrouilles in de lucht en onder water opgeschroefd, zei NAVO-baas Jens Stoltenberg aan de vooravond van de vergadering van ministers van Defensie. Hij onderstreepte dat ook een hybride aanval of een cyberaanval ernstig genoeg kan zijn om de gezamenlijke verdediging van het bondgenootschap te activeren. Waar de drempel ligt, wilde hij niet zeggen.

Nucleaire dreiging

Tijdens een vergadering van de nuclear planning group, een NAVO-orgaan belast met kernwapenkwesties, zullen de ministers spreken over de Russische dreiging met nucleaire wapens. Stoltenberg noemde de Russische dreigementen „onverantwoord”, maar zei ook dat niet is waargenomen dat Rusland de inzet van kernwapens voorbereidt.

Volgende maand houdt de NAVO zelf een jaarlijkse oefening om de inzet van kernwapens te testen. Daar nemen vliegtuigen aan deel die kernwapens kunnen afvuren, maar daarmee nu niet zijn uitgerust. Gevraagd of het wel zo handig is juist nu zo’n oefening te doen zei Stoltenberg: „Het zou een verkeerd signaal zijn als we plotseling een lang van te voren geplande routine-oefening zouden afblazen vanwege de oorlog in Oekraïne”.

NAVO-baas Stoltenberg zei dat niet is waargenomen dat Rusland de inzet van kernwapens voorbereidt

President Poetin heeft deze woensdag een ontmoeting met de Turkse president Erdogan in de marge van een top in Kazachstan. Ankara heeft voorgesteld te bemiddelen tussen Rusland en het Westen. De Russische minister van Buitenlandse Zaken Sergej Lavrov zei dat Poetin bereid is tot een gesprek met de Amerikaanse president Joe Biden in de marge van een G20-bijeenkomst in Indonesië, volgende maand.

Lees ook: Vrees voor actieve deelname Wit-Rusland aan oorlog

In de VN wordt gestemd over een ‘Europese’ resolutie waarin de illegale annexatie door Rusland van Oekraïens grondgebied wordt veroordeeld. Doel van Oekraïne en zijn bondgenoten is een zo breed mogelijke veroordeling van de Russische greep naar vier Oekraïense regio’s. Veroordelingen van Rusland in de VN zullen het verloop op het slagveld niet onmiddellijk beïnvloeden, maar de hoop is wel dat een mondiaal isolement op den duur effect zal hebben.

In maart veroordeelden 141 van de 193 landen de Russische inval, maar sindsdien probeerden steeds meer landen in Latijns Amerika, Afrika, het Midden-Oosten en Azië veroordeling van Rusland te mijden. Sommige hebben nauwe banden met Rusland, andere willen zich niet voor het karretje van het Westen laten spannen. Zwaargewichten China en India zullen de resolutie waarschijnlijk niet steunen.